nöbet geçirmek ne demek?

Nöbet, beyindeki anormal elektriksel aktivite sonucu ortaya çıkan, istemsiz kasılmalar, bilinç kaybı, duyusal değişiklikler veya davranış bozuklukları ile karakterize edilen ani ve geçici bir durumdur. Nöbetler, farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir ve farklı türlerde olabilir.

Nöbet Türleri:

  • Jeneralize Nöbetler: Beynin her iki yarım küresini de etkileyen nöbetlerdir. Bu tür nöbetlerde bilinç kaybı genellikle görülür.
    • Tonik-klonik nöbet (Büyük Nöbet): Ani bilinç kaybı, vücutta kasılma (tonik faz) ve ardından ritmik sarsıntılar (klonik faz) ile karakterizedir.
    • Absans nöbet (Küçük Nöbet): Kısa süreli bilinç kaybı ile karakterizedir. Genellikle çocukluk çağında görülür.
    • Miyoklonik nöbet: Ani, kısa süreli kas seğirmeleri ile karakterizedir.
    • Atonik nöbet: Ani kas tonusu kaybı ile karakterizedir. Kişi aniden yere düşebilir.
  • Fokal (Parsiyel) Nöbetler: Beynin belirli bir bölgesinden başlayan nöbetlerdir.
    • Basit Fokal Nöbet: Bilinç kaybı olmaz. Duyusal, motor veya psikolojik belirtiler görülebilir.
    • Kompleks Fokal Nöbet: Bilinç kaybı veya bilinç değişikliği olur. Otomatik davranışlar (elbiseyle oynama, dudak şapırdatma gibi) görülebilir.

Nedenleri:

Nöbetlerin birçok nedeni olabilir:

  • Epilepsi: Tekrarlayan nöbetlere neden olan kronik bir beyin hastalığıdır. (Epilepsi)
  • Beyin Travması: Kafa travması sonucu beyin hasarı nöbetlere yol açabilir. (Beyin%20Travması)
  • Beyin Tümörleri: Beyindeki tümörler nöbetlere neden olabilir. (Beyin%20Tümörleri)
  • Enfeksiyonlar: Menenjit veya ensefalit gibi beyin enfeksiyonları nöbetlere yol açabilir. (Enfeksiyonlar)
  • İnme (Felç): Beyne giden kan akışının kesilmesi sonucu oluşan hasar nöbetlere neden olabilir. (İnme%20(Felç))
  • Metabolik Bozukluklar: Kan şekeri düşüklüğü (hipoglisemi), elektrolit dengesizlikleri gibi metabolik sorunlar nöbetlere neden olabilir. (Metabolik%20Bozukluklar)
  • Alkol veya Uyuşturucu Madde Yoksunluğu: Alkol veya uyuşturucu kullanımının aniden kesilmesi nöbetlere neden olabilir. (Alkol%20Yoksunluğu, Uyuşturucu%20Yoksunluğu)
  • Yüksek Ateş: Özellikle çocuklarda yüksek ateş nöbetlere (febril nöbet) neden olabilir. (Yüksek%20Ateş)

Belirtileri:

Nöbet belirtileri, nöbet türüne ve etkilenen beyin bölgesine bağlı olarak değişir. Bazı yaygın belirtiler şunlardır:

  • İstemsiz kasılmalar
  • Bilinç kaybı
  • Duyu değişiklikleri (görme, işitme, tat, koku)
  • Tuhaf davranışlar
  • Düşme
  • Ağızdan köpük gelmesi
  • İdrar veya dışkı kaçırma

Tanı:

Nöbet tanısı, hastanın tıbbi öyküsü, fiziksel muayene ve çeşitli testler ile konulur. Bu testler şunları içerebilir:

  • Elektroensefalografi (EEG): Beyin dalgalarını ölçen bir testtir. (EEG)
  • Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Beynin ayrıntılı görüntülerini sağlayan bir görüntüleme yöntemidir. (MRG)
  • Bilgisayarlı Tomografi (BT): Beynin kesitsel görüntülerini sağlayan bir görüntüleme yöntemidir. (BT)
  • Kan Testleri: Nöbete neden olabilecek metabolik sorunları veya enfeksiyonları tespit etmek için yapılır.

Tedavi:

Nöbet tedavisi, nöbetlerin nedenine ve türüne bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

  • İlaç Tedavisi (Antiepileptik İlaçlar): Nöbetleri kontrol altına almak için kullanılan ilaçlardır. (Antiepileptik%20İlaçlar)
  • Cerrahi: Beyindeki nöbet odağını çıkarmak veya nöbet yayılımını engellemek için yapılan cerrahi işlemlerdir.
  • Vagal Sinir Stimülasyonu (VNS): Vagal sinire elektrik akımı uygulayarak nöbetleri kontrol altına almaya yardımcı olan bir tedavi yöntemidir. (Vagal%20Sinir%20Stimülasyonu)
  • Ketojenik Diyet: Özellikle ilaçlara yanıt vermeyen çocukluk çağı epilepsilerinde kullanılan, yüksek yağlı, düşük karbonhidratlı bir diyettir. (Ketojenik%20Diyet)

Nöbet Geçiren Birine Nasıl Yardım Edilir?

  • Sakin olun.
  • Kişiyi güvenli bir yere yatırın.
  • Kişinin başının altına yumuşak bir şey koyun.
  • Kişinin etrafındaki tehlikeli nesneleri uzaklaştırın.
  • Kişiyi yan çevirin (kusma riskine karşı).
  • Kişinin ağzına hiçbir şey koymayın.
  • Nöbetin ne kadar sürdüğünü takip edin.
  • Nöbet 5 dakikadan uzun sürerse veya kişi nefes almakta zorlanıyorsa acil tıbbi yardım çağırın. (Acil%20Yardım)